به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایبنا؛ شاید شما هم فیلم‌های داستان عامه‌پسند، بیل را بکش، هشت نفرت‌انگیز و ضد مرگ را دیده باشید. این فیلم‌ها توسط کوئنتین تارانتینو بازیگر، فیلمنامه‌نویس و کارگردان آمریکایی ساخته شده است. کوئنتین جوایز بسیاری از جشنواره‌های مختلف دریافت کرده است که از جمله آن می‌توان به جایزه نخل طلای جشنواره کن و جایزه اسکار بهترین کارگردانی برای فیلم عامه‌پسند اشاره کرد؛ این کارگردان شهرت جهانی دارد و از جمله در ایران بسیار شناخته شده است. شهرت و مقبولیت او به دلیل ساخت آثار پست‌مدرن و آمیزه‌ای از خشونت‌های تصنعی در فیلم‌هایش است. موسیقی در آثار تارانتینو جایگاه ویژه‌ای دارد و از همین‌رو او را کارگردان دی جی می‌دانند.
درباره آثار او پژوهش‌های بسیاری انجام شده است؛ در ایران، علی روحانی برای نخستین‌بار نقد و بررسی درباره آثار این کارگردان آمریکایی را انجام داده است. تحلیل و نقدی متفاوت به آثار این هنرمند آمریکایی که به تازگی در کتاب «تارانتینو» چاپ شده است. این کتاب سومین کتاب از مجموعه مطالعات سینمایی و اولین اثر از فیلمسازان جهانی، مولفان ایرانی است. روحانی در این کتاب با نثری روان به نقد فیلم‌های بلند داستانی تارانتینو پرداخته است و درواقع می‌توان این اثر را فیلم‌شناسی تارانتینو دانست.
روحانی صفحات ابتدایی این اثر را با معرفی 9 فیلم بلند کوئنتین و عوامل این فیلم‌ها آغاز کرده است. پس از آن در مقدمه کتاب توضیح مختصری درباره این کارگردان و فعالیت‌هایش بیان کرده و به چگونگی نوشتن این متن پرداخته است. روحانی در ادامه و در فصول بعدی با توجه به نام هر فصل به نقد و بررسی 9 فیلم تارانتینو از جنبه‌ها و نگاه‌های مختلف پرداخته است. این کتاب در واقع تحلیل میزانسن و ترفندهای کارگردان نیست بلکه از منظر میان رشته‌ای به نقد این فیلم‌ها پرداخته شده است.
صحنه‌ای از فیلم هشت نفرت‌انگیز
مثلا در بخشی از این کتاب، روحانی فیلم هشت نفرت‌انگیز را نوعی از فیلم وسترن قلمداد می‌کند که در آن ارجاعات تاریخی زیاد دیده می‌شود. او همچنین بیان می‌کند که تارانتینو پس از ساخت فیلم ضد مرگ به نوعی فرهنگ والا را نقد می‌کند.
در بخش حادثه و حقیقت، ضمن تعریف روایت شکست پادشاه یونان، تروا و مرگ او، این نکته را مطرح می‌کند که خوشبختی و نگون‌بختی افراد را می‌توان پیش یا پس از مرگ آن‌ها تعیین کرد و این اتفاقاتی که در زندگی فرد رخ می‌دهد باعث پیچیدگی زندگی او و جهان می‌شود. این اتفاقات را در فیلم‌های تارانتینو نیز می‌توان مشاهده کرد که بر ابهام موضوعات این فیلم‌ها می‌افزاید و مخاطب را غافلگیر می‌کند.
هرچه پیش می‌رویم خشونت همچنان در سینمای تارانتینو موج می‌زند، آن چیزی که در آثارش روز به روز بیشتر می‌شود توجه به انواع داستان‌های تاریخی است. در بخش تاریخ و روایت روحانی از عوال تاریخی در سینمای تارانتینو می‌گوید و صحنه‌هایی از فیلم‌ها را که وجوه تاریخی در آن‌ها مشاهده می‌شود را بررسی می‌کند.
صحنه‌ای از فیلم بیل را بکش
روحانی بخش تجربه نیستی این کتاب را با جمله‌ای از کتاب فلسفی-ادبی کهن چینی به نام «تائوت چینگ» آغاز کرده است و روایتی از حماسه قدیمی گیلگش بیان کرده و با الهام از این داستان به تفسیر و تحلیل صحنه‌های مرگ و تجربه روبه‌رو شدن با مرگ را در هرکدام از فیلم‌های تارانتینو پرداخته است. وی همچنین توضیح می‌دهد که استفاده از صحنه‌های خشونت‌آمیز در آثار او بسیار است. روحانی تارانتینو را منتقد خشونت نمی‌داند بلکه می‌گوید او بخشی از آن است.
در بخش پایانی و موخره این کتاب مولف بخشی از گفته‌های کوئنتین را آورده است: «مثل یه ندای هنریه، یه مذهبه. نباید مثل یه شغل حقوق بگیری و انجامش بدی، پول دربیاری و بدی برات استخر بسازن و تو باربادوس خونه بخری. باید وقتی انجامش بدی که خاص باشه، وقتی حاضری به خاطر اون فیلم بمیری، وقتی اون بچه‌ته!» و در پایان به فعالیت‌های دیگر این کارگردان اشاره دارد و بیان کرده است که او پس از ساخت آخرین فیلم‌اش، هشت نفرت‌انگیز از ساخت فیلم دست کشیده و سراغ نوشتن رفته است.
صحنه‌ای از فیلم عامه‌پسند
در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم:
«اگرچه نشانه‌های بصری برگرفته از فرهنگ پاپ در سگ‌های انباری کم نیستند اما داستان عامه‌پسند را می‌توان مقطع مشخصی در تثبیت حضور این عناصر برگرفته از فرهنگ عامه به‌مثابه وجه سبکی فیلمساز دانست. پس از کاهش نسبی عناصر فرهنگ پاپ در جکی براون، در ضد مرگ، رابطه تارانتینو با فرهنگ توده‌ای وجه روان‌کاوانه‌ای می‌یابد، چنان که گویا ضد مرگ، تخلیه روانی صدها تصویر بر جای مانده از فرهنگ دهه هفتاد و هشتاد در ذهن سازنده‌اش است که با بی‌مبالاتی و به شکل فله‌ای در کنار هم قرار می‌گیرند.» صفحه 43
گفتنی است انتشارات سینا، کتاب «تارانتینو/ مجموعه مطالعات سینمایی 3، فیلمسازان جهانی، مولفان ایرانی 1» نوشته علی روحانی را در 109 صفحه با تیراژ 1000 نسخه و قیمت 12000 تومان منتشر کرده است.
نظر شما